Prace konserwatorskie polegające na pełnej konserwacji technicznej i estetycznej zabytkowego obrazu były możliwe do przeprowadzenia dzięki udziałowi Opactwa Ojców Cystersów w Wąchocku w konkursie na realizacje zadań publicznych w zakresie ochrony zabytków wpisanych do rejestru zabytków organizowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego i Urząd Miasta i Gminy w Wąchocku.
Obraz olejny na płótnie z przedstawieniem Św. Elżbiety Węgierskiej z Kaplicy pw. Św. Zofii w Ratajach powstał prawdopodobnie w I połowie XVII w. Według przekazów stanowił element wyposażenia ufundowanego przez cystersów kościoła pw. Św. Elżbiety w Wąchocku. Kościół został rozebrany w 1845 r. i prawdopodobnie wówczas obraz ten trafił do kaplicy w Ratajach. Kompozycja obrazu zamyka się w pionowym prostokącie o wymiarach 135 cm x 88 cm i przedstawia stojącą postać Św. Elżbiety Węgierskiej ubraną w czarną suknię przepasaną sznurem i szary płaszcz tercjarski. Na głowie przykrytej welonem korona królewska, w lewej dłoni święta trzyma czerwoną księgę z ułożoną na niej podwójną koroną, prawą dłonią rozdaje dwóm, klęczącym u jej stóp żebrakom złote monety. W tle budynki świątyń i zamku, w górze obrazu chmury, z których w stronę Św. Elżbiety padają świetliste promienie. U stóp postaci łąka z dekoracyjnie malowanymi roślinami.
Konserwacja obrazu została wykonana w pełnym zaplanowanym zakresie. Wykonane zabiegi przywróciły obiektowi właściwości techniczne i pierwotną, XVII-wieczną estetykę.
Wdzięczni parafianie z Rataj składają gorące słowa podziękowania wszystkim którzy przyczynili się do realizacji projektu a zwłaszcza:
– Wielebnemu Ojcu Opatowi Eugeniuszowi Augustynowi
– Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach za pokrycie 50% kosztów wykonanych prac
– Urzędowi Miasta i Gminy w Wąchocku za pokrycie 50% kosztów wykonanych prac
– Wojewódzkiemu Świętokrzyskiemu Konserwatorowi Zabytków w Kielcach
– Ewelinie i Marcinowi Gruszczyńskim właścicielom Pracowni Konserwacji Dzieł Sztuki w Rzeszowie którzy wykonali prace konserwatorskie.
Szczególne podziękowania należą się dla Pani Anny Fiślak, która czuwała nad pracami renowacyjnymi w Kaplicy. To z jej inicjatywy oraz za jej pośrednictwem udało się zrealizować, te przedsięwzięcia. Za wszelkie dobro składamy serdeczne Bóg zapłać.
